Zielone dachy, a kwestia ekologii

Budowa zielonych dachów to jeden z najbardziej efektywnych sposobów na ograniczenie uciążliwości wiążących się z codziennym funkcjonowaniem dużych miast. Ogrody dachowe poprawiają zarówno komfort mieszkańców budynku, jak i bardzo korzystnie wpływają na najbliższe otoczenie. Sadzenie roślinności na dachach może wyeliminować wiele zagrożeń związanych z zanieczyszczeniami bądź hałasem.

Zielone dachy – odpowiedź na wyzwania stojące przed dużymi miastami

Zielone dachy stają się coraz popularniejsze. Sadzenie roślin na dachach budynków mieszkalnych i użytkowych łączy w sobie wiele korzyści, zarówno w obszarze utrzymania całego obiektu, jak i komfortu jego użytkowników i osób przebywających w najbliższej okolicy, a także poprawy stanu środowiska naturalnego.

Współczesne miasta są coraz mniej przyjazne dla ludzi, ze względu na rosnące zanieczyszczenie powietrza i hałas. Wycinanie drzew oraz zabetonowanie większości dostępnej powierzchni sprawia, że pojawiają się problemy z niewystarczającą wilgotnością powietrza oraz skutecznym odprowadzaniem deszczówki. Nagrzewająca się podczas upałów powierzchnia ścian, dachów, a także ulic oraz chodników kumuluje ciepło, podnosząc temperaturę nawet o kilka stopni.

Brak roślinności w przestrzeni miejskiej odbija się także na samopoczuciu wszystkich mieszkańców. Wpływa również na zaburzenie działania miejskiego ekosystemu. Bez traw, krzewów i drzew w mieście jest znacznie mniej owadów, co ogranicza populację ptaków, które się nimi żywią. W ich miejsce pojawiają się gatunki, które przystosowały się do korzystania z różnych rodzajów odpadków.

Dzięki zielonym dachom można odwrócić większość niekorzystnych trendów związanych ze zmniejszaniem się ilości powierzchni biologicznie czynnej. Warto pamiętać o tym, że powierzchnia dachów to bardzo duży obszar, który odpowiednio zagospodarowany może znacząco poprawić sytuację. Niezależnie od wysokości czy konstrukcji budynku na większości dachów może urządzić ogrody, a wybierając wariant ekstensywny, czyli taki, który nie wymaga dodatkowych zabiegów pielęgnacyjnych, można sprawić, że koszty przedsięwzięcia nie będą wysokie – wyjaśnia ekspert z firmy Green Flor, która specjalizuje się w produkcji systemów przeznaczonych do budowy zielonych dachów.

W czym może pomóc zielony dach?

Zielony dach to dodatkowa powierzchnia biologicznie czynna. Posadzona na nim roślinność pełni identyczną funkcję jak miejskie parki, trawniki czy drzewa sadzone wzdłuż ulic. Jednymi z najważniejszych zadań są odbieranie dwutlenku węgla oraz produkcja tlenu. Rośliny wraz z glebą pełnią również ważną rolę we właściwej retencji wody opadowej. Roślinność posadzona na dachu i warstwa ułożonego na nim substratu, czyli specjalnie dobranego bardzo lekkiego podłoża, są także rezerwuarem wody. Jest ona gromadzona zarówno w podłożu, jak i w samych roślinach, a parując, znacznie poprawia wilgotność bardzo wysuszonego powietrza. Zielona powierzchnia dachu to również zmniejszenie ilości wody, która trafia do systemu kanalizacyjnego. Podczas bardziej obfitych opadów może to znacznie poprawiać wydolność miejskiej infrastruktury i ograniczać zalewanie piwnic czy garaży.

Bardzo ważną rolą zieleni jest ograniczanie ilości ciepła pochłanianego przez dach budynku. W zależności od rodzaju pokrycia dach może osiągać wysoką temperaturę przekraczającą nawet o 30–40° temperaturę powietrza. Ciepło to, kumulowane w ciągu dnia jest oddawane nocą, w efekcie czego średnia dobowa temperatura podczas upalnego lata jest znacznie wyższa. Oznacza to nie tylko duże uciążliwości dla mieszkańców, ale również zwiększone zużycie energii potrzebne do działania systemów klimatyzacyjnych, co z kolei pociąga za sobą większą emisję pyłów przy wytwarzaniu prądu, a zarazem większe koszty dla środowiska naturalnego. Budowa zielonego dachu pozwala na wyeliminowanie problemu przegrzewającego się pokrycia dachowego oraz obniżenie temperatury w jego najbliższym sąsiedztwie.

Zielone dachy to również jeden ze sposobów na ograniczenie panującego w mieście hałasu. Rośliny w dużej mierze pochłaniają i wytłumiają rozchodzące się fale dźwiękowe. Szczególnie efektywne mogą w tym być pokryte dachy skośne, które chronią nie tylko wnętrze budynku, ale także wyciszają całą okolicę.

Wpływ zielonych dachów na środowisko naturalne nie ogranicza się jedynie do oddziaływań bezpośrednich. Wiele pozytywnych efektów może być nieco trudniejszych do zaobserwowania, choć ich skutki są równie ważne. Jednym z takich obszarów jest efekt termoizolacyjny zielonego dachu. Cała struktura – roślinność, użyty substrat, drenaż i geowłókniny to dodatkowa izolacja cieplna. Dzięki nim dach budynku, który może być odpowiedzialny za nawet 20–30% całkowitej utraty ciepła jest o wiele lepiej chroniony. Przekłada się to bezpośrednio na mniejsze zapotrzebowanie na energię zużywaną do ogrzewania.

Zielony dach jest również znakomitym wsparciem dla miejskiego ekosystemu. Rośliny wybierane do hodowania na dachach, m.in. trawy, kwiaty czy zioła są dobrym siedliskiem dla owadów, wpływając korzystnie na bioróżnorodność. W zależności od rodzaju dachu i posadzonych gatunków roślin mogą być również niezłym miejscem na zakładanie gniazd.

Wykorzystanie koncepcji zielonych dachów może bardzo korzystnie wpłynąć na warunki panujące w największych aglomeracjach. Sama obecność roślinności jest jednym z elementów poprawiających samopoczucie, ułatwiających relaks i wyciszenie. Budowa zielonych dachów może stać się XXI-wiecznym sposobem na realizację idei miasta–ogrodu.