Rodzaje łączników i gniazd elektrycznych

Łączniki i gniazda elektryczne są podstawowym elementem każdej instalacji elektrycznej niskiego napięcia, którą znajdziemy w każdym mieszkalnym lub użytkowym obiekcie budowlanym. Ich odpowiedni dobór oraz rozmieszczenie pozwoli wygodnie podłączać odbiorniki energii elektrycznej oraz korzystać z instalacji oświetleniowej. Sprawdź, jakie wyróżniamy rodzaje łączników i gniazd elektrycznych.

Łączniki i gniazda elektryczne – czym są i jakie pełnią funkcje?

Gniazda wtykowe stanowią ostatni element instalacji niskonapięciowych. Pozwalają one podłączać odbiorniki elektryczne, czyli różnego rodzaju sprzęty i urządzenia zasilane energią elektryczna. Z kolei łączniki elektryczne pozwalają sterować instalacją oświetleniową.

Trudno wyobrazić sobie obecnie wygodne korzystanie z mieszkań, domów czy lokali komercyjnych bez odpowiednio dobranych oraz rozmieszczonych gniazd wtykowych czy łączników. Poniżej wskazujemy najpopularniejsze rodzaje gniazd i łączników elektrycznych.

Rodzaje elektrycznych gniazd wtykowych

• Gniazda podtynkowe – ten rodzaj gniazd elektrycznych montowany jest pod tynkiem w ścianach. Gniazda podtynkowe montowane są w puszkach instalacyjnych. Są to jedne z najczęściej stosowanych gniazd wtykowych w instalacjach niskonapięciowych.
• Gniazda natynkowe – gniazda elektryczne, które do montażu nie wymagają wykuwania bruzd. Przewody elektryczne prowadzące do tych gniazd montowane są w specjalnych listwach i maskownicach.
• Gniazda siłowe (trójfazowe) – ten rodzaj gniazd wtykowych wykorzystywany jest w budownictwie mieszkalnym do głównie podłączania urządzeń elektrycznych generujących duże zapotrzebowanie na energię elektryczną – np. piekarników czy kuchenek indukcyjnych. Poza tym gniazda siłowe znajdziemy w warsztatach, obiektach komercyjnych czy zakładach przemysłowych, w których pracują urządzenia i maszyny wymagające zasilania trójfazowego.
• Gniazda bryzgoszczelne (hermetyczne) – ten rodzaj gniazd montowany jest zwykle na zewnątrz obiektów budowlanych w miejscach, w których gniazdo narażone jest na zawilgocenie oraz opady atmosferyczne.
• Gniazda z bolcem uziemiającym – gniazda z bolcem uziemiającym wykorzystywane są powszechnie w obiektach mieszkalnych i komercyjnych do podłączania urządzeń elektrycznych wykazujących większe zużycie energii elektrycznej. Dzięki uziemiającemu bolcowi możliwe jest podłączenie do urządzenia przewodu PE, który stanowi dodatkową ochronę przeciwporażeniową.

Rodzaje łączników elektrycznych

• Łączniki krzyżowe – pozwalają na załączanie i wyłączanie wybranych obwodów elektrycznych z dwóch różnych miejsc. Mają jeden przycisk. Ich praca jest połączona z łącznikami schodowymi i mogą być instalowane bez ograniczeń ilościowych.
• Łączniki schodowe – pozwalają na sterowanie obwodem oświetleniowym z dwóch różnych miejsc. Również posiadają jeden przycisk. Najczęściej instalowane są na klatkach schodowych.
• Łączniki świecznikowe – wyposażone są w jeden lub więcej przycisków i mogą być wykorzystywane do sterowania wieloma obwodami oświetleniowymi niezależnie od siebie.
• Łączniki jednobiegunowe – wyposażone w jeden przycisk i stosowane do sterowania jednym obwodem oświetleniowym.
• Łączniki dwubiegunowe – pozwalają na sterowanie dwoma obwodami oświetleniowymi jednocześnie.