Na czym polega obowiązek tajemnicy zawodowej notariusza?

Podpis i pieczęć notariusza są niezbędne, by niektóre dokumenty nabrały mocy prawnej. Każdy wie, że pismo poświadczone notarialnie jest wiarygodne, a testament trudniej obalić, gdy został sporządzony przez osobę zaufania publicznego, jaką jest notariusz.

Z czym wiąże się fakt, że notariusz jest osobą zaufania publicznego? 

Obowiązek tajemnicy zawodowej notariusza: z czego wynika?

Notariuszowi nie wolno ujawniać wiadomości, w których posiadanie wszedł podczas czynności służbowych.  Oznacza to, że nikt nieuprawniony nie dowie się o treści aktu, fakcie jego sporządzenia, a nawet o chęci jego sporządzenia w sytuacji, gdy klient zrezygnuje i do sporządzenia aktu notarialnego czy pisma nie dojdzie. Co ważne, notariusz zachowa w tajemnicy również te informacje, które nie dotyczą bezpośrednio danej sprawy, ale zostały wzmiankowane w jego obecności w trakcie wypełniania obowiązków zawodowych – mówi specjalista z kancelarii notarialnej Sławomira Puczyłowskiego w Otwocku.

Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej notariusza ma dwa źródła:

1. Ustawa z dnia 14 lutego 1991 r. - Prawo o notariacie, Dz.U. Nr 22, poz. 91; zm.: Dz.U. z 1997 r. Nr 28, poz. 153.
2. Uchwalony przez Krajową Radę Notarialną Kodeks Etyki Zawodowej Notariusza, który stanowi w § 6, że „podstawowymi zasadami obowiązującymi notariusza są: uczciwość, rzetelność, niezależność oraz bezstronność i zachowanie tajemnicy zawodowej”.

Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej obowiązuje także po zaprzestaniu wykonywania zawodu przez notariusza. Za naruszenie obowiązków wynikających z wymienionego wyżej kodeksu i ustawy notariusz odpowiada dyscyplinarnie.  

Kiedy notariusz jest zwolniony z obowiązku zachowania tajemnicy? 

Notariusz ma obowiązek wydać odpisy dokumentów osobom, na wniosek których dokumenty zostały sporządzone i osobom, których dokumenty dotyczą (np. osobom wymienionym w testamencie sporządzonym notarialnie). Mogą też zaistnieć szczególne sytuacje, w których notariusz może zostać zwolniony z obowiązku zachowania tajemnicy notarialnej. Wyjątki te są wymienione w art. 18 § 3 i 4 (Ustawy prawo o notariacie):

• Gdy notariusz zeznaje jako świadek przed sądem – w sytuacji, gdy ujawnienie daje tajemnicy stoi w sprzeczności z dobrem państwa lub ważnym interesem społecznym, tylko minister Sprawiedliwości może zwolnić notariusza z obowiązku dotrzymania tajemnicy,
• Gdy udostępniane informacje dotyczą przeciwdziałania praniu pieniędzy lub finansowaniu terroryzmu,
• gdy informacje te dotyczą podatków i opłat od umów, darowizn, zniesienia współwłasności i czynności cywilnoprawnych sporządzonych w formie aktu notarialnego odprowadzanych na rzecz Skarbu Państwa.